مدل مرجع osi چیست؟

تصور کنید هیچ استانداردسازی در شبکه وجود نداشته باشد اگر شما امروز شبکه‌ای را راه‌اندازی کنید و چند سال بعد قصد گسترش آن را داشته باشید هیچ تضمینی وجود ندارد که تولید تجهیزات قبلی همچنان ادامه داشته باشد ممکن است دستگاه‌هایی که شما با آن شبکه خود را راه اندازی کرده اید امروزه دیگر وجود نداشته باشند

یا کمپانی که این تجهیزات را تولید کرده است بیزینس خود را تغییر داده باشد

پس شما مجبور هستید برای گسترش شبکه خود در صورت عدم وجود استانداردسازی ، تجهیزات قبلی را کنار گذاشته و تجهیزات جدید خریداری کنید

مدل مرجع osi توسط iso برای استانداردسازی شبکه طراحی شد استانداردسازی بدین معناست که همه شرکت‌های تولید کننده سخت‌افزار و پروتکل‌های شبکه موظف هستند تجهیزات خود را بر مبنای یک استاندارد تولید کنند و پروتکل های شبکه را بر مبنای یک استاندارد بنویسند تا تجهیزات از برندهای مختلف در شبکه برای کار با یکدیگر سازگار باشند

نکته دیگر در مورد مدل مرجع او اس آی

این است که این مدل به خوبی روند انتقال اطلاعات از یک سیستم به سیستم دیگر را توضیح می‌دهد این مدل شامل ۷ لایه است

با بررسی این هفت لایه دقیقاً متوجه می شویم که هر لایه چه تغییراتی بر سر اطلاعات اعمال می‌کند تا بتوانیم اطلاعات را از یک سیستم به سیستم دیگر ارسال کنیم به طور کلی مراحل آماده‌سازی اطلاعات برای ارسال از یک سیستم و دریافت بر روی سیستم دیگر را تشریح می‌کند

لایه های مدل مرجع osi :

در مدل مرجع OSI در سیستم ارسال کننده اطلاعات , از لایه 7 به سمت لایه 1 حرکت می کنیم و اطلاعات اصطلاحا Encapsulate (بسته بندی) می شوند و در سیستم دریافت کننده اطلاعات از لایه 1 دریافت می شود و تا لایه 7 بالا می رود و به این عمل Decapsulate (بازگشایی) گفته می شود

لایه ۷ لایه Application یا لایه برنامه :

لایه 7 همان لایه اپلیکیشن است . فرض کنید یک نفر در شبکه قصد ارسال ایمیل دارد . برای این کار باید یک نرم افزار نصب کند . یکی از معروف ترین برنامه ها در این خصوص نرم افزار outlook مایکروسافت است . این نرم افزار محیطی برای آماده سازی و ارسال ایمیل را فراهم می کند .

لایه ۶ لایه Presentation یا لایه نمایش:

پس از اینکه دیتا در لایه 7 تولید شد به لایه 6 ارسال می شود این لایه چندین وظیفه دارد . ابتدا داده هایی که از لایه اپلیکیشن با فرمت برنامه دریافت کرده است را باید به فرمت غیر برنامه ای قالب بندی و ترجمه کند . پس از آن اطلاعات را رمزنگاری و فشرده می کند . همچنین در صورتیکه سیستم عامل سیستم ارسال کننده دیتا با سیستم عامل سیستم دریافت کننده متفاوت باشد و تبادل اطلاعات بین این دو سیستم عامل ناسازگاری داشته باشد , وظیفه این لایه رفع این ناسازگاری است

لایه ۵ لایه Session یا لایه جلسه :

وظیفه لایه 5 ایجاد یک جلسه بین سیستم ارسال کننده و دریافت کننده اطلاعات است . در این جلسه بر سر پارامترهای ارسال اطلاعات بحث و گفتگو شود . این پارامتر ها چیست ؟

روش انتقال اطلاعات – تکه تکه کردن دیتاهای بزرگ – شماره گذاری تکه های دیتا و …

پارامترهایی که در این لایه بررسی می شود توسط لایه 4 اجرای خواهد شد .برای همین در این لایه توضیحاتی زیادی ارائه نکردیم . این لایه فقط تصمیم گیری می کند.

همچنین در این لایه مباحث مربوط به احراز هویت سیستم ها در حین انتقال بررسی و مشخص می شود

لایه ۴ لایه Transport یا لایه انتقال:

لایه 4 مسئول انتقال اطلاعات و پیاده سازی پارامترهای لایه 5 است . برای این منظور ابتدا اطلاعات را تکه تکه می کند . هر تکه از اطلاعات در این لایه یک سگمنت نامیده می شوند . پس از سگمنت بندی باید به هر سگمنت یک شماره اختصاص دهد و توالی انتقال سگمنت ها را حفظ کند . مثلا اطلاعات به سگمنت هایی 8 تایی تقسیم می شوند و از شماره 0 تا 7 عدد می گیرند .

شماره گذاری سگمنت ها به ما در خطایابی و ارسال مجدد اطلاعات کمک می کند . ( اطلاعاتی که در تحویل ناموفق هستند از طریق سیستم لرزش دست تایید مجدد ارسال می شوند )

هر سگمنت در شبکه های اترنت نهایتا می تواند 1500 بایت باشند که اصطلاحا این مقدار تحت عنوان MTU (Maximum Transmission Unit) شناخنه می شود و نهایتا می تواند 1500 بایت باشد.

از کل این 1500 بایت در بیشترین حالت 1460 بایت اطلاعات است و مابقی آدرس هایست که هدر لایه 4 و لایه 3 به دیتا اضافه می کنند .

در جلسات قبلی در مورد پورت های TCP  و UDP صحبت کرده ایم . آدرس پورت ها هم در این لایه به دیتا اضافه می شوند.

این لایه یک هدر به اطلاعات اضافه می کند که فیلد های مختلفی دارد و در جلسات پایانی دوره نتورک پلاس به صورت دقیق جزئیات هدر های را توضیح خواهیم داد . ای توضیحات هم اکنون از حوصله این دوره خارج است

لایه ۳ لایه Network یا لایه شبکه:

در لایه 3 نیز همچمون لایه 4 هدر جدیدی به دیتا زده می شود . از جمله فیلدهایی که در این هدر وجود دارد آدرس های ای پی مبدا و مقصد است . به نوعی این لایه توسط پروتکل ip مدیریت می شود و وظیفه مسیریابی اطلاعات را دارد . اطلاعات در این لایه اصطلاحا پکت نامیده می شوند .

توضیح دقیق جزییات لایه ها در انتهای دوره نتورک پلاس تشریح خواهد شد

لایه ۲ لایه Data Link یا لایه پیوند داده:

هدر بعدی مربوط به لایه 2 است . این لایه با آدرس های سخت افزاری همچون مک آدرس سر و کار دارد . وظیفه این لایه انتقال اطلاعات از یک نود به نود دیگر که مستقیما در یک شبکه هستند را به عهده دارد . در این لایه دو زیرلایه به نام های MAC و LLC وجود دارد

زیرلایه MAC مسئول کنترل نحوه دسترسی دستگاه های موجود در شبکه به یک رسانه انتقال همچون سیم و اجازه انتقال اطلاعات روی سیم را دارد

زیرلایه LLC مسئول شناسایی و نوع Encapsulate لایه شبکه را به عهده دارد همچنین به بررسی و خطایابی فریم ها می پردازد . اطلاعات در این لایه فریم نامیده می شوند . این لایه به غیر از هدر یک تریلر هم دارد که به انتهای اطلاعات زده می شود

لایه ۱ لایه Physical یا لایه فیزیکی:

اطلاعات در لایه 1 تبدیل به سیگنال های الکتریکی , رادیویی و یا نوری می شوند . این تبدیل بستگی به نوع مدیای ارتباطی دارد .

همچنین  در این لایه نرخ انتقال اطلاعات , مشخصات مدیا یا کابل ارتباطی و زمان بندی سطوح ولتاژ و سیگنال ها مشخص می شوند .

امکان دیگری که لایه 1 مهیا می کند نحوه رمزنگاری اطلاعات روی یک سیگنال با تغییر ولتاژ است